23 januari 2018

Muggen

In Nederland en België komen meer dan 20 soorten steekmuggen voor. Daarnaast zijn er ook niet stekende muggen zoals de motmug en de langpootmug. De meest voorkomende steekmuggen zijn: gewone steekmug, geringde steekmug, malariamug, die wij hieronder samenvattend omschrijven onder de benaming; muggen.

Muggen zijn slank, minstens 6 mm lang, en hebben relatief lange poten. De achterrand en aders van de vleugels zijn vaak behaard. Het achterlijf van de steekmug is geringd, antennen van het mannetje vaak veervormig. Alleen wijfjes steken en zuigen bloed. Wijfjes bezitten stekend- zuigende monddelen, die opvallend voor de kop uitsteken. Wijfjes leggen 100 of meer eitjes, doen dat in water of in vochtige grond. De eitjes worden aan elkaar geplakt tot ”vlotjes”; kunnen al na 2 dagen uitkomen. De uit de eitjes komende larven leven in water of vochtige grond: meren, sloten vijvers, moerassen, stilstaand water in en onder gebouwen, enz. Duur van ei tot volwassen mug: 1 tot 2 weken. Steekmuggen vliegen vooral ’s-nachts, worden tegen de schemering actief.

Schade: wijfjes veroorzaken bij mens en dier pijnlijke steken, hetgeen huidirritatie kan veroorzaken. Steekmuggen zijn overbrengers van ziekteverwekkende organismen, zoals malaria, gele koorts en elefantiasis.

De langpootmug

De langpootmug heeft als opvallend kenmerk zeer lange poten. De voorste rand van de vleugels is opvallend donker van kleur. De spanwijdte van de vleugels bedraagt 16 tot 20 mm. Voor hun ontwikkeling is een hoge relatieve luchtvochtigheid noodzakelijk. De larven van langpootmuggen leven in gazons, maar ook in verstopte dakgoten. De langpootmug leeft in gazons, weilanden, klavervelden e.d. Langpootmuggen steken (mensen) niet.

Schade: soms schade aan grassen en klaver (in weilanden kunnen langpootmuggen grote schade veroorzaken). De larven (emelten) zien er afschrikwekkend ’vies’ uit.

De motmug

De motmug is een zeer kleine mug, slechts 1 tot 5 mm lang. Motmuggen zijn grijs tot lichtgrijs van kleur en hebben sterk behaarde vleugels. Als de vleugels in rust zijn wordt als het ware een dakje over het lichaam gevouwen.

Ontwikkeling: de vrouwtjes geven een lokstof af waardoor de mannetjes worden aangetrokken. Het vrouwtje legt tot wel 100 eieren, in groepjes. Larven van motmuggen zijn 1-4 mm lang en ontwikkelen zich in organisch materiaal. De levenscyclus (van ei tot imago) duurt 10 -50 dagen, afhankelijk van de temperatuur. Motmuggen brengen meerdere generaties voort, soms tot wel 8 generaties per jaar.

Leefwijze: de larven van motmuggen leven in rottend dierlijk en plantaardig materiaal en kunnen zeer talrijk voorkomen in rioolzuiveringsbedden. Ook lekkende gootsteen- of toiletafvoer, in kruipruimten waar leidingen kapot zijn en daardoor drab ontstaan is, zijn belangrijke voedingsbronnen voor hun ontwikkeling. Tevens in potplanten en plantenbakken die te vochtig zijn. Motmuggen behoren tot de niet stekende muggen.

Schade: motmuggen veroorzaken geen directe schade. Wel kunnen ze –als ze in grote aantallen voorkomen- hinderlijk zijn en bijvoorbeeld in verzorgingstehuizen overlast veroorzaken, b.v. bij drooggevallen doucheputjes, gootstenen e.d.